Bewustzijn en aandacht

Energie en aandacht zijn begrippen die veel voorkomen in de yoga. Wat betekenen ze? Je kunt je aandacht en je energie naar je ademhaling in je lichaam brengen, dan ben je bewust aan het ademhalen. Of je brengt je aandacht en energie naar je gedachten, dan ben je aan het denken. Op deze manier gebruikt, zijn aandacht en energie hetzelfde. Als je aandacht naar een bepaald deel in je lichaam brengt, breng je daar ook energie, levensenergie, naar toe. Deze levensenergie of aandacht die door jou heenstroomt noemen wij prana. Je kunt dus ook energie naar gedachten brengen. Om het een beetje concreet te houden, plaatsen we de gedachten in het hoofd. Alles wat je denkt ontspruit in de hersenen. Als zijn er verschillende manieren van denken, maar daarover een andere keer meer. Het denken dat ik hier bedoel, is het reagerende denken. Dit denken wordt geprikkeld door de zintuigen. Je ziet iets, hoort iets, ruikt iets, of je voelt iets, en daar reageer je op. Je zintuigen staan aan en trekken jou naar iets toe. Aandacht kan maar op een plaats tegelijk zijn. Dus had jij je aandacht bij je ademstroom, en vragen je ogen om aandacht, dan verlaat aandacht de adem en richt zich op waar de ogen naar kijken.

Je begrijpt dat dit proces razendsnel gaat binnen in jou. De 5e stap van yoga richt zich op de training van het naar binnen of terugtrekken van de zintuigen. Pratyahara. Je leert de zintuigen te beheersen. Je leert de energie of aandacht , de prana, die door de zintuigen wordt gecommandeerd, te beheersen, met jouw bewustzijn. De yogaoefening is erop gericht de zintuigen naar binnen te keren. Net zoals een roos die zich terugtrekt, om opnieuw een knop te worden, zei eens een student tegen mr. Iyengar. Dit is mooi uitgedrukt. Het gaat niet om naar binnen trekken of onderdrukken, maar meer om een soort uitrusten, om weer opgefrist naar buiten te komen.

Bewustzijn (citta) en levensenergie (prana) staan met elkaar  in verbinding. Als jij je concentreert is daar energie voor nodig, en waar concentratie is, is bewustzijn. Ons bewustzijn wordt twee kanten opgetrokken. Ze wordt aangetrokken door prana en begeerte. Het beweegt naar de kracht die op dat moment het sterkst is. Als ons bewustzijn in prana is,  worden verlangens onder controle gehouden, en de zintuigen beheerst en komt ons denken en willen tot rust. Als ons bewustzijn door onze verlangens wordt geregeerd, en we ons laten leiden door begeerte en verlangens, dan ademen we onbewust en ongecontroleerd, en is ook het denken snel en niet in balans. Door yoga te beoefenen leer je steeds beter met je aandacht om te gaan. Je wordt je bewuster van hoe aandacht energie in jou werken. Dit begint op het fysieke niveau, doordat je steeds bewuster de asana’s uitvoert. Daarna verplaatst het zich ook naar buiten de yogamat, je wordt je steeds bewuster van je gedrag en de processen van binnen.